Ośrodek Badawczy Adwokatury jest centrum działań na rzecz adwokatury, którego głównym celem jest inicjowanie i popieranie w środowisku adwokackim przygotowania prac naukowych na temat zawodu adwokata i samorządu adwokackiego oraz mających wpływ na wykonywanie praktyki adwokackiej.

Idea wspólnej pracy społecznej środowiska adwokackiego mająca na celu zarchiwizowanie życia i działalności adwokatów oraz pełnego rozwijania osobowości jej członków dała znać o sobie 100 lat temu pomysłem powołania instytucji prowadzącej działalność archiwalną i muzealną dotyczącą wszelkiego rodzaju dokumentów, związanych z życiem i działalnością adwokatów. Postulat powołania komórki naukowej adwokatury wysunął w okresie międzywojennym adw. Adolf Suligowski. Po wojnie pomysł ów odżył za sprawą adw. Romana Łyczywka, który w roku 1969 na łamach „Palestry” przedstawił propozycję powołania instytutu naukowego adwokatury. Idea znalazła odzew w roku 1972, kiedy prezes NRA adw. dr Zdzisław Czeszejko-Sochacki postawił wniosek o powołanie Komisji Organizacyjnej, do zadań której należałoby opracowanie założeń programowych oraz organizacyjnych placówki naukowo-badawczej Adwokatury. W skład Komisji weszli: adw. adw: Witold Bayer, Kazimierz Buchała, Maciej Dubois, Stanisław Garlicki, Kazimierz Łojewski, Roman Łyczywek, Edmund Mazur, Jerzy Milewski, Władysław Pociej. Adw. W. Bayer opracował kompleksowe zasady programowe oraz organizacyjne.

14 stycznia 1973 r. Naczelna Rada Adwokacka na posiedzeniu plenarnym postanowiła:
- powołać przy Naczelnej Radzie Adwokackiej Ośrodek Badawczy Adwokatury, którego celem jest programowanie i prowadzenie doskonalenia zawodowego, prac badawczych dotyczących adwokatury i jej funkcjonowania w systemie prawa PRL,
- wydawanie materiałów pomocniczych w pracy zawodowej i prowadzenie centralnej kartoteki orzecznictwa,
- udzielanie pomocy konsultacyjnej adwokatom i radcom prawnym,
- prowadzenie prac badawczych związanych z wykonywaniem zawodu adwokata,
- opracowanie historii adwokatury.

Na posiedzeniu w dniu 12 lipca 1973 r. Prezydium NRA, na wniosek kierownika Ośrodka postanowiło powołać w OBA:
- Sekcję Doskonalenia Zawodowego,
- Sekcję Historyczną,
- Sekcję Ogólnych Prac Badawczych.

Sekcje powyższe miały m. in. kontynuować prace odpowiadających im Komisji dotychczas działających w NRA i ich okręgowych agend.

W 1988 r. wymienione Sekcje, wraz ze zmianami wprowadzonymi w statucie Ośrodka, przekształciły się w wydziały :
- prac naukowych,
- historii adwokatury,
- doskonalenia zawodowego,
- działania pozazawodowego adwokatów,
- Biblioteki Adwokatury,
- Informatycznego Centrum Komputerowego.

Ośrodek Badawczy Adwokatury rozpoczął działalność z dniem 1 sierpnia 1973 roku, w m.st. Warszawie.

W 1992 r. Naczelna Rada Adwokacka postanowiła nadać Ośrodkowi imię adw. Witolda Bayera – założyciela, długoletniego dyrektora i prezesa Rady Naukowej OBA, osoby wybitnie zasłużonej dla Ośrodka i Adwokatury Polskiej.

10 maja 2005 r. Prezydium NRA podjęło uchwałę nr 23/2005 zawierającą Statut Ośrodka Badawczego Adwokatury im. adw. Witolda Bayera. Uchwałą nr 16 z dnia 3 stycznia 2017 Prezydium NRA zmieniło treść Statutu.

Cel działalności Ośrodka określa Rozdział II par 6 :
A jest nim:
1) badanie i popularyzacja dziejów adwokatury w Polsce;
2) popularyzacja wiedzy o nowoczesnych środkach komunikowania się na odległość
i wykorzystanie ich w pracy zawodowej adwokatów;
3) prowadzenie badań z zakresu współdziałania adwokatury z organami wymiaru sprawiedliwości;
4) analiza i pomoc w rozwoju pozazawodowych zainteresowań i działalności adwokatów w dziedzinach społecznie wartościowych;
5) prowadzenie analiz związanych z oceną procesu tworzenia i stosowania prawa oraz opracowywanie ekspertyz na potrzeby realizacji zadań adwokatury;
6) prowadzenie działalności wydawniczej w zakresie popularyzacji dziejów adwokatury, rozwoju kultury prawnej oraz tworzenia i stosowania prawa.
Organami Ośrodka są Prezes Ośrodka Badawczego Adwokatury oraz Rada Programowa, w skład której wchodzą: redaktor naczelny pisma ”Palestra” oraz czterech członków powołanych przez Prezydium NRA na wniosek Prezesa OBA lub z własnej inicjatywy.

Statutowa działalność Ośrodka:
1) inicjowanie i popieranie w środowisku adwokackim przygotowania prac naukowych na temat zawodu adwokata i samorządu adwokackiego oraz mających wpływ na wykonywanie praktyki adwokackiej;
2) organizowanie sesji naukowych;
3) publikacja prac naukowych mających znaczenie dla realizacji zadań Adwokatury
w zakresie kształtowania i stanowienia prawa;
4) udzielanie wsparcia przy gromadzeniu, eksponowaniu i ochronie zbiorów Muzeum Adwokatury Polskiej;
5) prowadzenie Biblioteki Adwokatury Polskiej;
6) działalność wydawnicza.

Dyrektorzy OBA:

Adw. Witold Bayer: 1973-1983
Adw. Jadwiga Rutkowska: 1984-1986
Adw. dr Wiesław Łukawski: 1987-1989
Adw. Stanisław Rymar: 1990-1995
Adw. Andrzej Michałowski: 2002-2004
Adw. Dariusz Wojnar: 2004-2007
Adw. dr Szymon Byczko: 2007-2009
Adw. Dariusz Wojnar: 2010
Adw. prof. Piotr Kruszyński: 2010-2016
Adw. Andrzej Zwara od 2016 (prezes OBA)

     Biblioteka Palestry: Sztuka wymowy sądowej

     Biblioteka Palestry: „Kalsen” Moniki Zalewskiej

     Biblioteka Palestry: Roscoe Pound

     Biblioteka Palestry:: Sala sądowa i nie tylko. Wspomnienie o adw. Romanie Łyczywku

     Biblioteka Palestry: Temida wyemancypowana. Słownik biograficzny kobiet – sędziów i asesorów w międzywojennym sądownictwie polskim

     Biblioteka Palestry: Naprawdę trzeba było coś zrobić. Z Jackiem Tylorem rozmawia Anna Machcewicz

     Biblioteka Palestry: Nowe publikacje